Mastocytose

Wat is mastocytose?

Bij mastocytose is of zijn er meerdere ophopingen van mestcellen in de huid, waardoor roserode bultjes op de huid ontstaan. De plekken kunnen jeuken. Als er over gewreven wordt worden de mestcellen actief en geven histamine af. Hierdoor kunnen de plekken vuurrood worden en wat gaan zwellen.

Mastocytomen zijn dus een soort moedervlekken van mestcellen.

Mestcellen zijn afweercellen en komen overal in de huid voor. Zij signaleren of er problemen in de huid zijn zoals wondjes. Dan geven zij stoffen af, zoals histamine, die de bloedvaten doen verwijden en witte bloedcellen aantrekken.

Er zijn 3 verschillende soorten mastocytose:

• Urticaria pigmentosa:

  Dit is de meest voorkomende vorm. Kan al snel na de geboorte ontstaan. Bij kinderen gaat het meestal weer vanzelf na enkele jaren over. Bij kinderen kunnen de plekjes zeer actief zijn en zelfs blaartjes vormen (urticaria pigmentose bullosa) Bij volwassenen zijn de plekjes meer roodbruin, en nemen vaak bog toe met de leeftijd. Bij volwassenen gaat het niet meer weg.

• Solitair mastocytoom:

  Er is meestal maar 1 plek, rood-oranje scherp begrens van ongeveer 1 cm. Komt vooral bij jonge kinderen voor. Is goedaardig en behoeft geen behandeling. Verdwijnt vaak vanzelf weer.

• Systemische mastocytose:

  dan zitten de mestcellen niet alleen in de huid maar komen in het hele lichaam voor, bijvoorbeeld ook in de darmen en in botweefsel. Dit gaat gepaard met bijbehorende klachten. Het bot kan poreus worden met meer risico op breuken en er kunnen darmklachten ontstaan. Bij een actieve systemische mastocytose kan er soms te veel histamine in de bloedbaan vrijkomen, waardoor veel bloedvaten in het lichaam verwijden. Dit leidt dan tot een soort 'opvliegers, maar ook soms hoofdpijn of duizeligheid, buikklachten.

Diagnose

De diagnose kan vaak door een ervaren arts al op het klinisch beeld worden gesteld. Ter bevestiging kan eventueel een huidbiopt worden afgenomen voor onderzoek door de patholoog.

Bij verdenking op systemische mastocytose wordt vaak bloed en urine onderzocht op histamineachtige stoffen.

Bij verdenking van botmastocytomen wordt ook het beenmerg onderzocht.

Wat is de behandeling?

Bij klachten van jeuk en roodheid kan worden behandeld met een antihistaminicumtablet. Eventueel kan lokaal behandeld worden met jeukremmende middelen zoals menthol gel en dergelijke.

Bepaalde medicijnen (morfine, codeine en de zogenaamde NSAID's pijnstillers zoals aspirine, diclofenac en ibuprofenen) kunnen de mestcellen stimuleren en dienen beter vermeden te worden. Ook alcohol kan beter vermeden te worden.