Waterwratjes

Wat zijn mollusca (waterwratjes)?

Waterwratjes (officiële naam: mollusca contagiosa) ontstaan door besmetting van de huid met een virus. Het is een besmettelijke aandoening die vooral bij kinderen wordt gezien en gekenmerkt wordt door huidkleurige pukkeltjes verspreid over het lichaam. Meestal geneest de infectie spontaan binnen 6-12 maanden.

Hoe ontstaan mollusca (waterwratjes)?

Waterwratjes zijn het gevolg van een besmetting met het zogenaamde Molluscipox virus. Ze worden vooral gezien bij kinderen ouder dan een jaar. Het is een infectieuze aandoening die regelmatig voorkomt en van mens op mens wordt overgebracht. Dat kan door direct contact met iemand die waterwratjes heeft (spelen, contactsporten), door contact met besmette voorwerpen (bijvoorbeeld speelgoed, handdoeken), maar ook door het bezoeken van zwembaden.

Kinderen met eczeem zijn wat vatbaarder voor het virus.

Volwassenen kunnen incidenteel mollusca overkrijgen van hun kind of door seksueel contact met iemand die besmet is met het virus. Wanneer een volwassene zeer veel mollusca contagiosa heeft, moet men bedacht zijn op het bestaan van een verminderde immuniteit, bijvoorbeeld door bepaalde medicijnen, een virusinfectie met HIV of andere ziekten die de afweer van het lichaam tegen infecties onderdrukken.

Wat zijn de verschijnselen?

Waterwratjes ontstaan van 14 dagen tot 6 maanden na besmetting met het virus. Het zijn wat glanzende, parelwitte tot huidkleurige, bolvormige papeltjes (pukkeltjes), die op de top vaak iets ingedeukt zijn. In een periode van 6-12 weken worden ze geleidelijk groter en kunnen dan 5-10 mm groot worden; gemiddeld meten ze 3-5 mm. In de loop van de tijd kunnen er steeds meer bij komen, soms wel honderd in totaal.

Ze komen meestal op de romp, in de hals en rond de oksels voor. Ook kunnen ze gezien worden op het gezicht, vooral op de oogleden. Bij ongeveer 10% van de kinderen, met name bij hen die aanleg tot eczeem hebben, ontstaan geïrriteerde eczeemplekken rond de wratjes. Bij volwassenen zijn de mollusca doorgaans het gevolg van seksueel contact en zijn dan ook meestal gelokaliseerd op en rond de geslachtsorganen en rond de anus. Na verloop van tijd kunnen waterwratjes hetzij spontaan, hetzij door beschadiging, ontstoken raken. Ze worden dan rood, er kan etter uitkomen en er ontstaan korstjes. Door de ontsteking worden de mollusca opgeruimd en de huid geneest daarna meestal (maar niet altijd) zonder littekens.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose kan nagenoeg altijd op het aspect van de afwijking gesteld worden. Soms zal de arts een pukkeltje lichtjes bevriezen om te zien of de top iets ingedeukt is. Deze zogenaamde ‘centrale delle’ is karakteristiek voor waterwratjes

Wat is de behandeling?

Vaak is behandeling van de waterwratjes niet nodig en kan een spontane genezing worden afgewacht.

Wanneer toch besloten wordt tot behandeling van de wratjes, zijn er diverse mogelijkheden. Sommige methoden verwijderen de molluscen. Dat kan met bevriezen (vloeibare stikstof), elektrisch wegbranden of door het afkrabben van de wratjes, bijvoorbeeld met een houten spatel of met een zogenaamde ‘scherpe lepel’. Zonder verdoving is deze behandeling bij uitgebreide wratjes bij jonge kinderen vaak te pijnlijk en een enkele keer ontstaan naderhand littekens. Verdoving kan worden bereikt met een verdovende crème, die gedurende een uur vóór de behandeling onder plastic wordt aangebracht. Ook worden soms irriterende stoffen gebruikt om een ontstekingsreactie uit te lokken, zoals tretinoïne. De ontsteking zorgt dan voor het doden van het virus. Behandeling met de laser geeft mogelijk ook goede resultaten.

Wat zijn de vooruitzichten?

Over het algemeen verdwijnen waterwratjes vanzelf binnen 6-12 maanden. Toch kunnen sommigen er een aantal jaren last van blijven houden.